Το γυναικολογικό υπερηχογράφημα είναι η συχνότερη εξέταση με την οποία απεικονίζουμε τη μήτρας και τις ωοθήκες. Είναι το πιο χρήσιμο εργαλείο για τον έλεγχο των γυναικολογικών προβλημάτων που αντιμετωπίζονται καθημερινά στο γυναικολογικό ιατρείο. Επίσης, έχει γίνει συνείδηση τα τελευταία χρόνια ότι το υπερηχογράφημα αποτελεί μέρος του τακτικού ελέγχου της γυναίκας κάθε χρόνο. Η εξέταση έχει μεγαλύτερη ακρίβεια (για τις περισσότερες περιπτώσεις) όταν γίνεται περίπου στις ημέρες που τελειώνει η περίοδος, ώστε να είναι καλύτερη η απεικόνιση του εσωτερικού της μήτρας αλλά και των ωοθηκών. Φυσικά σε κάποιες άλλες λίγες περιπτώσεις ή όταν υπάρχει κάποιο επείγον πρόβλημα, το υπερηχογράφημα μπορεί να γίνει σε όλες τις φάσεις του κύκλου, ακόμη και κατά τη διάρκεια της περιόδου.

Στις γυναίκες που έχουν ξεκινήσει τη σεξουαλική τους ζωή, προτιμούμε συνήθως το ενδοκολπικό υπερηχογράφημα («εσωτερικό»), ώστε να έχουμε πιο λεπτομερή απεικόνιση (σε σχέση με το κοιλιακό υπερηχογράφημα), καθώς φθάνει σε μικρή απόσταση από τη μήτρα και τις ωοθήκες. Το κοιλιακό υπερηχογράφημα γίνεται εξωτερικά στο κάτω μέρος της κοιλιάς, όταν η γυναίκα δεν έχει ξεκινήσει ακόμα τη σεξουαλική της δραστηριότητα ή όταν θέλουμε μια πιο ευρεία απεικόνιση της κοιλιάς. Απαιτεί προετοιμασία της ουροδόχου κύστης που πρέπει να είναι τελείως γεμάτη.

Πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι το υπερηχογράφημα δεν πρέπει να τρομάζει τις γυναίκες, καθώς είναι μια εξέταση χωρίς πόνο και χωρίς να εκπέμπει καμία ακτινοβολία. Το υπερηχογράφημα συμπληρώνει τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο και δεν υποκαθιστά το τεστ Παπανικολαου ή την εξέταση των μαστών.