Ηπατίτιδα Β είναι ένα μεγάλο παγκόσμιο πρόβλημα και σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας είναι η δεύτερη αιτία καρκίνου μετά από το κάπνισμα. Θεωρείται η πιο διαδεδομένη μολυσματική νόσος που μεταδίδεται με το αίμα, καθώς κάποιοι υπολογίζουν ότι έως και 5% των γυναικών μπορεί να είναι φορείς χρόνιας ηπατίτιδας Β.
Ηπατίτιδα στην εγκυμοσύνη
Ο πιο συχνός τρόπος μετάδοσης είναι από τη μητέρα στο παιδί, είτε κατά την εγκυμοσύνη είτε μετά τη γέννηση. Επίσης ένας συχνός τρόπος μετάδοσης είναι και η σεξουαλική δραστηριότητα χωρίς προφύλαξη. Ο Ιός της Ηπατίτιδας Β μπορεί να βρεθεί σε σωματικά υγρά όπως αίμα, σάλιο, σπέρμα και κολπικά υγρά, αλλά μπορεί να ζήσει και εκτός του σώματος ακόμα και για 7 ημέρες.
Η εγκυμοσύνη με ταυτόχρονη ύπαρξης Ηπατίτιδας Β δεν αλλάζει την εξέλιξη της πάθησης. Έτσι, δεν υπάρχει ιδιαίτερη διαφορά μεταξύ εγκύων ασθενών και ασθενών που δεν είναι έγκυες. Η έξαρση της ηπατίτιδας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι πολύ σπάνια αλλά αρκετά πιο συχνή αμέσως μετά τον τοκετό. Δεν είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένες οι επιπτώσεις της ηπατίτιδας Β κατά την εγκυμοσύνη. Πολλοί πιστεύουν ότι κάποιες γυναίκες με ηπατίτιδα Β στην εγκυμοσύνη εμφανίζουν αποβολές, σακχαρώδη διαβήτη κύησης και πρόωρο τοκετό.
Μετάδοση της ηπατίτιδας από τη μητέρα στο παιδί
Οι περισσότεροι ερευνητές συμφωνούν ότι η μετάδοση της ηπατίτιδας Β από τη μητέρα στο παιδί δεν γίνεται κυρίως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά κατά τη διάρκεια του τοκετού, καθώς το παιδί έρχεται σε επαφή με τον κόλπο και το αίμα της μητέρας. Αρκετά πιο σπάνια, η μετάδοση γίνεται κατά την εγκυμοσύνη μέσω κυκλοφορίας του αίματος της μητέρας από τον πλακούντα προς το έμβρυο. Έτσι, φαίνεται ότι η καισαρική τομή μπορεί να μειώσει την πιθανότητα μετάδοσης της ηπατίτιδας Β στο παιδί. Συνολικά, η πιθανότητα μετάδοσης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη βαρύτητα της νόσου στη μητέρα, από τον τρόπο τοκετού αλλά και από την προληπτική προφύλαξη του νεογνού με εμβολιασμό σχεδόν αμέσως μετά τη γέννηση και τη χορήγηση ανοσοσφαιρίνης.
Εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας κι εγκυμοσύνη
Το εμβόλιο κατά της ηπατίτιδας είναι ασφαλές κατά την εγκυμοσύνη. Μελέτες δείχνουν ότι δεν υπάρχουν σοβαρές επιπλοκές και παρενέργειες. Εκτός από την προστασία που προσφέρει προς την έγκυο, φαίνεται ότι προσφέρει και κάποια προστασία προς το έμβρυο. Έρευνες δείχνουν ότι ο προγεννητικός έλεγχος της γυναίκας, και ο εμβολιασμός της εγκύου μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα νόσησης έως και 95%. Οι περισσότερες έγκυες με Ηπατίτιδα Β είναι κυρίως ασυμπτωματικές και ανακαλύπτονται τυχαία κατά τον προγεννητικό έλεγχο.
Έγκυες με ενεργό νόσο
Οι γυναίκες με ηπατίτιδα Β, που έχουν ήπια συμπτώματα και προγραμματίζουν εγκυμοσύνη, μπορούν να αναβάλλουν τη θεραπεία για μετά τον τοκετό. Όταν όμως είναι σοβαρή ασθένεια ή η εγκυμοσύνη έρχεται όταν είναι στη μέση της θεραπείας, τότε ο ιατρός μαζί με την έγκυο γυναίκα πρέπει να αποφασίσουν αν θα συνεχιστεί η κύηση ή όχι, υπό το φόβο των επιπλοκών των φαρμάκων στο έμβρυο αλλά και αντίστροφα την επιβάρυνση της νόσου από την εγκυμοσύνη. Οι επισκέψεις παρακολούθησης της κύησης εξαρτώνται από τη βαρύτητα της ηπατίτιδας και της εγκυμοσύνης.
Θηλασμός κι ηπατίτιδα
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας συστήνεται σε όλες τις γυναίκες με ηπατίτιδα Β να θηλάζουν τα μωρά τους, αφού αυτά πρώτα έχουν εμβολιαστεί. Οι μαμάδες πρέπει να ελέγχουν τις θηλές τους πριν από κάθε θηλασμό και να σταματούν το θηλασμό όταν δουν «σκισίματα» ή σταγόνες αίματος.
Σε γενικές γραμμές, η παρουσία ηπατίτιδας κατά την εγκυμοσύνη είναι μια πάθηση που μπορεί να αντιμετωπιστεί σε σημαντικό βαθμό προστατεύοντας την υγεία της εγκύου αλλά και του παιδιού. Η κατάλληλη καθοδήγηση από το γυναικολόγο σε συνεργασία με ιατρούς άλλων ειδικοτήτων είναι απαραίτητη.