Ο μαιευτήρας γυναικολόγος Δρ. Χριστόπουλος Παναγιώτης παρουσιάζει με απλά λόγια τα πιο συχνά γυναικολογικά προβλήματα που ταλαιπωρούν τις γυναίκες το καλοκαίρι, τι πρέπει αν προσέχουν, πως πρέπει να τα αντιμετωπίζουν, στην εκπομπή "Εδώ που τα λέμε" της ΕΡΤ-2.

κείμενο συνέντευξης

Δημοσιογράφος: Λοιπόν επιστρέψαμε και έχουμε ένα πάρα πολύ ενδιαφέρον θέμα. Οι γυναίκες ταλαιπωρούμαστε από πάρα πολλά γυναικολογικά θέματα ιδίως το καλοκαίρι, γιαυτό στην παρέα μας είναι ο μαιευτήρας χειρουργός γυναικολόγος Παναγιώτης Χριστόπουλος, ειδικός γυναικολόγος παίδων και εφήβων. Θέλω να σας πω ότι επειδή έχουμε φύγει πολύ από αυτές τις ηλικίες, σχεδόν δεν είχαμε αντιληφθεί ότι υπάρχει αυτή η ειδίκευση για τα παιδιά και τις έφηβες.

Γυναικολόγος: Ναι, είναι μια σχετικά νέα εξειδίκευση της γυναικολογίας, η οποία θέλει να βοηθήσει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού που είναι τα παιδιά και οι νέες κοπέλες. Φαντάζομαι θα ήταν πολύ ενδιαφέρον για τις μαμάδες που μας παρακολουθούν να το συζητήσουμε κάποια στιγμή.

Δημοσιογράφος: Πραγματικά θέλουμε να το κάνουμε, γιατί αντιλαμβανόμαστε ότι υπάρχουν γυναικολογικά θέματα που προκύπτουν και στα νεαρά παιδιά, σε μολύνσεις που δεν έχουν να κάνουν με τη σεξουαλική επαφή, έχουν να κάνουν με άλλους παράγοντες.

Γυναικολογική προφύλαξη το Καλοκαίρι

Δημοσιογράφος: Να έρθουμε τώρα στο θέμα, γιατί το καλοκαίρι αλλάζουμε και τις συνήθειες μας. Είναι συχνότερες οι επισκέψεις μας στην παραλία. Να μας πείτε τι πρέπει να κάνουμε, γιατρέ, πριν την παραλία για να προετοιμαστούμε και μετά για να προφυλάξουμε τον εαυτό μας.

Γυναικολόγος: Πράγματι, το καλοκαίρι είναι μία περίοδος του χρόνου, η οποία κρύβει αρκετούς κινδύνους για τη γυναικολογική υγεία. Οι περισσότερες γυναίκες ξέρουν ότι πρέπει να προσέχουν λίγο το μαγιό, την πετσέτα, τα οποία να τα επισημάνουμε και πάλι και να τα αναπτύξουμε. Θα ήταν σωστό να πούμε ότι μια γυναίκα, η οποία είναι πιο ευαίσθητη σε τέτοιου είδους λοιμώξεις, θα μπορούσε να προετοιμάσει τον εαυτό της για να τον ισχυροποιήσει και να σηκώσει άμυνες ούτως ώστε να είναι πιο προστατευμένη από τέτοιους γυναικολογικούς κινδύνους. Για παράδειγμα, γυναίκες που έχουν ένα πιο ευαίσθητο ανοσοποιητικό σύστημα, οι οποίες έχουν πάρει πολλές αντιβιώσεις για παράδειγμα ή ξέρουν από μόνες τους ότι έχουν υποτροπιάζουσες κολπίτιδες, δηλαδή πολύ πιο τακτικά από ότι οι φίλες τους ή οι συγγενείς τους. Οι γυναίκες αυτές ίσως θα ήταν μια πολύ καλή ιδέα, να προετοιμαστούν πριν την έναρξη των μπάνιων στη θάλασσα και να χρησιμοποιήσουν αρκετά σκευάσματα που υπάρχουν στο εμπόριο, παραφαρμακευτικά, τα οποία περιέχουν γαλακτοβάκιλο, που είναι τα καλά μικρόβια του κόλπου, που θα της ισχυροποιήσουν την άμυνα του οργανισμού, της περιοχής εκεί και έτσι θα την προστατεύσουν σε αρκετά μεγάλο βαθμό από το να εμφανίσει κάποιου είδους κολπίτιδα.

Κολπίτιδα το Καλοκαίρι

Δημοσιογράφος: Η κολπίτιδα είναι η πιο συνήθης ασθένεια? Ποιες συχνές καλοκαιρινές παθήσεις ποιες είναι?

Γυναικολόγος: Πράγματι η κολπίτιδα είναι η πιο συχνή αλλά όχι η μόνη. Οι γυναίκες αρκετά συχνά, μετά το καλοκαίρι ιδίως μετά την επαφή τους με τη θάλασσα και άλλους παράγοντες που θα αναφέρουμε και αυτούς, είναι πιο επιρρεπείς στο να αναπτύξουν κάποια κολπίτιδα. Κολπίτιδα είναι η ανάπτυξη κάποιων μικροβίων με κάποια φλεγμονή που ακολουθεί στην περιοχή του κόλπου. Τα μικρόβια αυτά είναι διάφορα. Το πιο συνηθισμένο που ταλαιπωρεί τις γυναίκες είναι οι γνωστοί μύκητες. Μύκητες έχουμε όλοι μας. Είναι πάρα πολύ διαδεδομένοι στη φύση και είναι πάρα πολύ σύνηθες, κάποιος να έχει μύκητες πάνω του. Αυτό το οποίο προκαλεί πρόβλημα, είναι όταν αυτοί οι μύκητες βρίσκουν την ευκαιρία, γι αυτό ονομάζονται και “ευκαιριακές λοιμώξεις”, να αναπτυχθούν σε τόσο μεγάλο βαθμό που να προκαλέσουν συμπτώματα. Για να προστατευτεί μία γυναίκα από τους μύκητες κυρίως στην παραλία, αυτό το οποίο πρέπει να κάνει είναι αυτό που λίγο ως πολύ ξέρουν όλες, είναι να χρησιμοποιεί καθαρή και στεγνή πετσέτα, να μην έρχεται σε άμεση επαφή με την άμμο. Αφού ολοκληρώσει το μπάνιο της στην θάλασσα, καλό θα ήταν να αλλάξει μαγιό. Και αυτό προδιαθέτει στην εμφάνιση κολπίτιδας γιατί είναι συνθετικό το ύφασμα και δεν επιτρέπει να αναπνέει η περιοχή και να αερίζεται.

Δημοσιογράφος: Αυτό είναι πρόβλημα γιατί το συνθετικό ελαστικό στεγνώνει πιο γρήγορα και είναι πιο εξυπηρετικό για τη γυναίκα. Ένα άλλο ύφασμα ίσως είναι πιο αργό στο στέγνωμα. Γιατί έχουμε και αυτά. Οι γυναίκες πια έχουν 3-4 μαγιό και αλλάζουν. Αυτό που μας λέτε τώρα ισχύει και για τα μικρά παιδιά που παίζουν στην άμμο, μπορούν και αυτά να κολλήσουν μύκητες?

Γυναικολόγος: Ναι, το ότι στεγνώνει ένα μαγιό πολύ πιο γρήγορα σαφώς είναι ένα αβαντάζ. Όμως αυτός ο οποίος είναι ένας προδιαθεσικός παράγοντας, ο οποίος έρχεται να αντικρούσει αυτό σαν επιχείρημα, είναι ότι το καλοκαίρι ιδρώνουμε πάρα πολύ. Άρα λοιπόν το συνθετικό ύφασμα μπορεί να στεγνώνει το νερό της θάλασσας πολύ πιο γρήγορα, όμως η περιοχή εκεί που είναι εγκλωβισμένη και δεν αερίζεται ιδρώνει πολύ περισσότερο.

Δημοσιογράφος: Συμφωνώ απολύτως μαζί σας, απλά το λέω για ποιους λόγους το χρησιμοποιούν οι γυναίκες. Είναι πολύ πρακτικό σε αυτό το κομμάτι. Νομίζω ότι θα τα βρούμε τη μέση για τα εσώρουχα που πρέπει να είναι βαμβακερά και το μαγιό για την καθαριότητα και τη συχνή αλλαγή, εφόσον θέλουμε να στεγνώνει.

Γυναικολόγος: Να πούμε για τα παιδιά γιατί το αφήσαμε αναπάντητο. Τα παιδιά είναι μία από τις υποομάδες του πληθυσμού που είναι ευαίσθητα. Γιατί είναι πολύ πιο ευαίσθητα? Γιατί δεν έχουν ώριμο κόλπο. Δηλαδή δεν κυκλοφορούν οιστρογόνα, δηλαδή οι γυναικείες ορμόνες. Δεν έχει ωριμάσει ο κόλπος τους, άρα η περιοχή είναι πολύ πιο ευάλωτη από τα μικρόβια και δεν μπορεί ένα παιδάκι όπως μια ώριμη ενήλικη γυναίκα να έχει τους κανόνες υγιεινής στο μυαλό του για να προσέξει πάνω στο παιχνίδι του. Μια πάρα πολύ καλή ιδέα θα ήταν για να αποφύγουμε αυτή την κλασσική εικόνα που βλέπουμε τα παιδάκια να κάθονται να κουκουλώνονται με την άμμο, να παίζουν φτιάχνοντας διάφορα παιχνίδια, και πόσο μάλλον ίσως αυτό οι μαμάδες θα το έχουν σίγουρα αντιμετωπίσει, μετά πάνε σπίτι και βγάζουν το μαγιό του παιδιού και είναι όλο μέσα στην άμμο, αυτό το οποίο θα ήταν καλή ιδέα για να προστατευτούν τα παιδιά θα ήταν όταν βγουν από τη θάλασσα και είναι έτοιμο να έχει το παιχνίδι του με την άμμο να του φορέσουμε ένα βαμβακερό κολάν, ένα σορτσάκι προς το ποδηλατικό λίγο για να είναι και τα πόδια του αρκετά καλυμμένα. Αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα πάρα πολύ καλό φραγμό και μια πολύ καλή ασπίδα προστασίας για να μην γεμίσει άμμο η περιοχή των γεννητικών οργάνων στα παιδάκια.

Περίοδος και Καλοκαιρινά μπάνια

Δημοσιογράφος: Να σας ρωτήσω κάτι. Οι γυναίκες παλιότερα στην περίοδο δεν έμπαιναν καθόλου στη θάλασσα, οι νεώτερες μπαίνουν από την πρώτη μέρα. Μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τον κύκλο μιας γυναίκας το αν θα μπαίνει στη θάλασσα ή όχι?

Γυναικολόγος: Είναι ένα αμφιλεγόμενο ζήτημα αλλά σε γενικές γραμμές, μια πάρα πολύ κρύα θάλασσα μπορεί λίγο να κάνει μια αγγειοσύσπαση δηλαδή να μειώσει τη ροή του αίματος και να παρατηρηθεί αυτό που λένε οι γυναίκες ότι “μου κόπηκε”. Σαφέστατα μετά από κάποιες ώρες ή και την επόμενη μέρα το αργότερο θα συνεχιστεί η ροή του αίματος. Αυτό δεν είναι πρόβλημα ούτε μπορεί να κρύψει κάποιους κινδύνους. Όσον αφορά το θέμα της υγιεινής και της προστασίας από λοιμώξεις, οι περισσότεροι συστήνουν ότι θα μπορούσε μια γυναίκα, η οποία καλό θα ήταν και πολύ πιο εύκολο, να έχει ήδη ξεκινήσει τη σεξουαλική της ζωή, μιλάμε για αυτές τις γυναίκες, να χρησιμοποιήσει ένα ταμπόν. Απαραίτητος και απαράβατος κανόνας είναι ότι με το που θα βγει από τη θάλασσα και όχι μόνο στο τέλος της ημέρας, αλλά μετά από κάθε είσοδο στη θάλασσα, θα πρέπει να αλλάζει το ταμπόν για να είναι στεγνό.

Εγκυμοσύνη και Καλοκαίρι

Δημοσιογράφος: Για ευνόητους λόγους μπορεί να καταλάβει μια γυναίκα γιατί γίνεται η αλλαγή. Για τις έγκυες θα μας πείτε κάποιες συμβουλές?

Γυναικολόγος: Οι έγκυες είναι ένας άλλος ευαίσθητος και ευάλωτος πληθυσμός. Πάρα πολύ συχνά, με λύπη μου, βλέπω ότι οι έγκυες περιορίζονται είτε από το γιατρό τους, είτε αυτοπεριορίζονται και βασανίζονται, δεν μπορούν να χαρούν τη θάλασσα το καλοκαίρι.

Δημοσιογράφος: Και να δροσιστούν και να κάνουν ένα ωραίο μπάνιο.

Γυναικολόγος: Αυτό δεν έχει κάποια επιστημονική βάση. Απαραίτητη προϋπόθεση ότι η εγκυμοσύνη δεν έχει κανένα απολύτως πρόβλημα. Αν δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα τότε η κάθε έγκυος μπορεί να χαρεί τη θάλασσα με κάποιες όμως προϋποθέσεις. Καλό θα ήταν και να μην πηγαίνει πολύ βαθιά γιατί στην εγκυμοσύνη, πολύ πιο συχνά από ότι στο γενικό πληθυσμό, εμφανίζονται κράμπες. Άρα λοιπόν θα θέλαμε να αποφύγουμε κάτι τέτοιο γιατί θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Ένα άλλο είναι το ότι καλό θα ήταν όχι τόσο για το φόβο της ακτινοβολίας που αναφέρουν πολλές γυναίκες, θα ήταν να αποφεύγουν στην θερμή περίοδο της ημέρας την άμεση έκθεση στον ήλιο. Εγώ θα σας δώσω ένα πολύ πιο γυναικείο και πρακτικό επιχείρημα. Κατά την εγκυμοσύνη, η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών αντιμετωπίζει το φυσιολογικό χλώασμα, την χλωμάδα που παίρνει το δέρμα της εγκύου. Άρα λοιπόν εκθέτοντας τον εαυτό της στον ήλιο είναι πολύ πιο εύκολο να δημιουργηθούν πανάδες, οι οποίες μετά βασανιστικά θα την συντροφεύουν μετά για όλη της τη ζωή.

Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα και Καλοκαίρι

Δημοσιογράφος: Να πούμε για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα που ανθούν το καλοκαίρι? Είπαμε λίγο κρασί, λίγο θάλασσα, και το αγόρι μου και καταλήγουμε το Σεπτέμβριο στο γυναικολόγο για ποιο λόγο? Τι πρέπει να προσέχουμε γιατρέ μου?

Γυναικολόγος: Το περιγράψατε πάρα πολύ καλά. Η χαλάρωση λιγάκι από τους ρυθμούς της καθημερινότητας, όταν πηγαίνει κάποια διακοπές, λίγο η αύξηση του αλκοόλ, λίγο η καλή διάθεση, λίγο οι διακοπές και για τους ελεύθερους αλλά αφορά και όλο τον κόσμο. Είναι πιο εύκολο το να παρατηρηθεί μια αύξηση της σεξουαλικότητας. Όταν λοιπόν έχουμε μια αύξηση της σεξουαλικότητας, άρα και πιο εύκολες σεξουαλικές επαφές, λιγάκι ανεμελιά, λιγάκι το ότι θέλουμε να περάσουμε όμορφα, αυξάνει τη σεξουαλική δραστηριότητα και πολλές φορές αυτό γίνεται με ένα μη ασφαλή τρόπο. Δεν χρησιμοποιείται δηλαδή προφυλακτικό γιατί αρκετά συχνά μιλάμε για μη γνωστούς παρτενέρ, οι οποίοι είναι ευκαιριακοί παρτενέρ στον ίδιο τόπο διακοπών. Καταλήγει συχνά σε σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα που δεν είναι μόνο το AIDS που πολλοί φοβούνται, είναι ο έρπης των γεννητικών οργάνων, η σύφιλη, οι ηπατίτιδες κτλ. Άρα “ναι” στον έρωτα, “ναι” στη χαρά των διακοπών αλλά όλα αυτά με ασφάλεια και με προφυλάξεις.

Ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη και Καλοκαίρι

Δημοσιογράφος: Αυτό βέβαια ενέχει και εγκυμοσύνες. Να το πούμε και αυτό.

Γυναικολόγος: Εκτός από τις λοιμώξεις και τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα με τον ίδιο μηχανισμό που περιγράψατε πριν, έχουμε και αρκετά αυξημένες ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες. Μια γυναίκα στη σημερινή εποχή που έχουμε πολλαπλές εναλλακτικές μεθόδους αντισύλληψης, μπορεί κάλλιστα να βρει αυτό που πραγματικά της ταιριάζει, τη μέθοδο αντισύλληψης που ταιριάζει στις ιδιαιτερότητες τις δικές της και τις προσωπικές της ανάγκες και έτσι να μπορεί να απολαμβάνει τον έρωτα, χωρίς να κινδυνεύει από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη.

Επίσκεψη στον Παιδογυναικολόγο

Δημοσιογράφος: Εγώ θα πρότεινα όσο πιο νωρίς τα κορίτσια στον γυναικολόγο, να μαθαίνουν τι πρέπει να κάνουν, να προσέχουν γιατί καμιά φορά οι μαμάδες ντρέπονται να πουν κάποια πράγματα, δυσκολεύονται.

Γυναικολόγος: Είναι πολύπλοκο το θέμα. Εγώ με χαρά βλέπω ότι τον τελευταίο καιρό αρκετοί γονείς φέρνουν στο Κέντρο μας τα παιδιά τους, λέγοντας “εγώ δεν έχω τις κατάλληλες γνώσεις, έφερα το παιδί να το ενημερώσετε”.

Δημοσιογράφος: Το κύρος του επιστήμονα είναι σημαντικό, ένας ειδικός ξέρει πως να απευθυνθεί σε ένα μικρό κορίτσι.

Γυναικολόγος: Είναι πιο εύκολο σε μας να περάσουμε μηνύματα στα παιδιά, παρά η συζήτηση του γονέα με το παιδί, “το 10 λεπτά κήρυγμα”, που το παιδί πιστεύει ότι το λέει για να αποφύγει κάποια πράγματα.

Δημοσιογράφος: Το παιδί καταλαβαίνει ότι είναι σε γιατρό και μιλάει ελεύθερα. Σας ρωτάνε τα παιδιά? Τι ηλικίες?

Γυναικολόγος: Ναι έχω αρκετά παιδιά. Ευτυχώς παίρνουμε δεκάδες μηνύματα και emails καθημερινά από παιδιά, τα οποία ρωτάνε. Δυστυχώς αυτό βέβαια δεν είναι επαρκές. Είναι ένα πολύ θετικό σημάδι αλλά δεν είναι επαρκές. Θα πρέπει να γίνεται πολύ πιο οργανωμένα είτε σε βάση σχολείου είτε αρκετά συχνά ευτυχώς έχουμε προσκλήσεις από Συλλόγους Γονέων και Κηδεμόνων που είτε ζητάνε να ενημερώσουμε τους ίδιους τους γονείς για το πως θα μεταφέρουν τη γνώση και την πληροφορία στα παιδιά τους είτε ακόμα απευθείας στα ίδια τα παιδιά.

Δημοσιογράφος: Από τι ηλικία μπορεί ένα κορίτσι να έρθει στο γυναικολόγο? Η σχέση με το γυναικολόγο για μια γυναίκα είναι σχέση ζωής, που δεν θα τον αλλάξει στη ζωή της. Για άλλους γιατρούς μπορεί να αλλάζεις, τον γυναικολόγο δεν τον αλλάζεις. Όμως από ποια ηλικία ένα κοριτσάκι πρέπει να πηγαίνει σε γυναικολόγο?

Γυναικολόγος: Αν υπάρχει πρόβλημα, εμείς βλέπουμε από νεογέννητα. Αλλά εάν θέλουμε να το βάλουμε σαν πρόληψη, καλό θα ήταν πιστεύω, οι γονείς να φέρουν το κορίτσι στον παιδογυναικολόγο όταν υπολογίζω ότι θα εμφανιστεί ή μόλις εμφανιστεί η πρώτη περίοδος. Εκεί θα μπορέσουμε να δώσουμε αρκετές πληροφορίες για το τι θα πει περίοδος, τρομάζουν τα παιδιά πάρα πολύ συχνά με το που θα δουν το πρώτο αίμα γιατί νομίζουν ότι αιμορραγούν. Θα μπορέσουμε να τους μιλήσουμε για τους κανόνες υγιεινής, πως πρέπει να φροντίζουν τον εαυτό τους και σιγά σιγά θα ασχολούμαστε με τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση.

Δημοσιογράφος: Θα μας χαρίσετε και άλλη μία φορά το χρόνος σας για να επεκταθούμε περισσότερο για τα νεαρά κορίτσια. Να σας ευχαριστήσουμε, μας ενημερώσατε, είστε υπέροχος.

Γυναικολόγος: Με χαρά μου πραγματικά.