Ο αυτισμός είναι ένα σύνολο ιδιαιτεροτήτων στην επικοινωνία του ατόμου με τους υπόλοιπους ανθρώπους, αλλά και με το περιβάλλον γενικότερα, μαζί με επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές. Τα τελευταία δεδομένα υπολογίζουν ότι το φαινόμενο του αυτισμού έχει αυξηθεί πολύ.

Που οφείλεται;

Πολλοί είναι οι παράγοντες που μπορούν να διαταράξουν κάποιες λειτουργίες του οργανισμού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και το παιδί να αποκτήσει πρόβλημα και να εμφανίσει αυτισμό μετά τη γέννηση. Τα συμπτώματα του αυτισμού οφείλονται πιθανότατα σε απορρύθμιση των νευρώνων κατά την εγκυμοσύνη. 

Οι πιθανές αιτίες για την αύξηση της εμφάνισης του αυτισμού είναι πολλές και αδιευκρίνιστες ακόμα.

Επιστημονικές μελέτες, με αντικρουόμενα κάποιες φορές αποτελέσματα, δείχνουν ότι μπορεί να ενοχοποιούνται τα παρακάτω:

1.  Η παρουσία σακχαρώδη διαβήτη, αλλά ακόμα και η παχυσαρκία της μητέρας, αυξάνει πολύ τις πιθανότητες αυτισμού στο παιδί.  

2.  Περίπου σε 1 κάθε 4 περιπτώσεις παιδιών με αυτισμό, το πρόβλημα φαίνεται να έχει και γονιδιακή βάση. 

3.  Οι έγκυες με αυτοάνοσα νοσήματα (πχ, αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα) έχουν περισσότερες πιθανότητες να γεννήσουν παιδί με αυτισμό, καθώς είναι πιθανό τα αυξημένα αντισώματα να επιτίθενται και εναντίον των νευρώνων του εγκεφάλου.

4.  Η ηλικία της μητέρας πάνω από 35 ετών, αλλά και του πατέρα πάνω από 45 ετών, είναι ένας ακόμα πιθανός λόγος. Ο αυξημένος μέσος όρος ηλικίας, που στις σύγχρονες κοινωνίας η γυναίκα και ο άνδρας γίνονται γονείς, συγκαταλέγεται στις πιθανές αιτίες που στην εποχή μας εμφανίζονται μεγαλύτερα ποσοστά αυτισμού.

5.  Όταν το δεύτερο παιδί στην οικογένεια έρχεται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα από τη γέννηση του πρώτου παιδιού μπορεί να αυξηθούν οι πιθανότητες αυτισμού. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και όταν το δεύτερο παιδί έρχεται μετά από περισσότερο από 5 χρόνια από το πρώτο παιδί.

6.  Οι λοιμώξεις και τα επεισόδια πυρετού που μπορεί να εμφανιστούν στην έγκυο, κυρίως στο 2ο και 3ο τρίμηνο κύησης. Επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι οι πιθανότητες αυξάνονται, ιδίως όταν η έγκυος εμφανίσει 3 ή περισσότερα επεισόδια πυρετού μετά από το πρώτο τρίμηνο κύησης.

7.  Η μόλυνση του αέρα με νευροτοξικές ουσίες από αυτοκίνητα, βιομηχανία και εντομοκτόνα, μπορεί να επηρεάσει την ανάπτυξη του εγκεφάλου στα έμβρυα. Το ίδιο φαίνεται να ισχύει και για τη μόλυνση του νερού και του εδάφους από υδράργυρο και αρσενικό.

8.  Πολλές από τις τοξικές και χημικές ουσίες που υπάρχουν σε απορρυπαντικά, καλλυντικά πλαστικά, παιχνίδια καθαριστικά και άλλα χημικά προϊόντα που έχουμε όλοι στην καθημερινότητα μας, αυξάνουν την εμφάνιση αυτισμού.

9.  Φάρμακα όπως το βαλπροϊκό οξύ, η θαλιδομίδη αλλά και η ακεταμινοφαίνη (παρακεταμόλη) έχουν ενοχοποιηθεί από κάποιες μελέτες. Αντίθετα, συμπληρώματα όπως ο σίδηρος, το φυλλικό οξύ σε μέτριες δόσεις, ωμέγα 3 λιπαρά, βιταμίνη D3 και η χρήση προβιοτικών φαίνεται ότι προστατεύουν.

10. Πιθανή συμμετοχή μπορεί να έχει και ο πρόωρος τοκετός, η προεκλαμψία, ο παρατεταμένος τοκετός και άλλες μαιευτικές καταστάσεις, ενώ η αύξηση και η παράταση του θηλασμού φαίνεται ότι δρουν προστατευτικά.

Είναι μάλλον αδύνατο να αποφύγει η έγκυος όλους αυτούς τους παράγοντες. Όμως με στόχο να μειωθεί η πιθανότητα αυτισμού πρέπει να καταβάλλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια. Με τη σωστή ενημέρωση και καθοδήγηση της εγκύου, μπορούμε να μειώσουμε τις πιθανότητες να γεννηθεί παιδί με αυτισμό.