Η ενδομητρίωση είναι ένα πολύ συνηθισμένο γυναικολογικό πρόβλημα και σημαντική απειλή για τη γονιμότητα της γυναίκας, που βρίσκεται σε αναπαραγωγική ηλικία. Η ενδομητρίωση προσβάλλει περίπου 1 στις νέες 7 γυναίκες και είναι από τις πιο συχνές γυναικολογικές παθήσεις, μαζί με τα ινομυώματα. Η αιτία της νόσου είναι η ύπαρξη ενδομητρίου έξω από την μητρική κοιλότητα, στις ωοθήκες, τις σάλπιγγες, τη μήτρα, στο περιτόναιο ή άλλες σπάνιες θέσεις.
Αίτια ενδομητρίωσης
Η βασικότερη αιτία δημιουργίας της νόσου είναι το "αίμα" της εμμήνου ρήσεως, που χύνεται μέσα στην κοιλία διαμέσου των σαλπίγγων. Αυτό είναι κάτι φυσιολογικό καθώς συμβαίνει σε 9 στις 10 γυναίκες. Όταν όμως συνυπάρχουν κι άλλοι διαφορετικοί παράγοντες, το τελικό αποτέλεσμα είναι τα κύτταρα του ενδομητρίου, που πέφτουν στην περιτοναϊκή κοιλότητα, να δημιουργούν ενδομητρίωση, που δεν αντιμετωπίζεται από το ανοσολογικό σύστημα.
Εμφάνιση ενδομητρίωσης
Οι παράγοντες που προκαλούν την εμφάνιση της ενδομητρίωσης είναι:
Γονιδιακοί. Τα τελευταία χρόνια έχει μεγαλώσει ο αριθμός των γονιδίων που έχει βρεθεί ότι επηρεάζουν την ωοθηκική λειτουργία και αριθμούν πλέον περίπου τα 3.000.
Ανοσολογικοί. Δεν υπάρχει ανταπόκριση από το ανοσολογικό σύστημα, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει καταπολέμηση των έκτοπων κυττάρων του ενδομητρίου που έχουν εμφυτευθεί σε διάφορα σημεία στο εσωτερικό της κοιλιάς.
Περιβαλλοντολογικοί. Είναι πιθανό να υπάρχει επίδραση διαφόρων περιβαλλοντικών παραγόντων στην εμφάνιση ενδομητρίωσης, αλλά οι μελέτες αυτές είναι ακόμα σε πρώιμο στάδιο.
Συμπτώματα ενδομητρίωσης και διάγνωση
Ένα συνηθισμένο σύμπτωμα της ενδομητρίωσης είναι ο πόνος με διαφορετική ένταση σε κάθε γυναίκα. Εντοπίζεται στο κατώτερο μέρος της κοιλιάς και στην κατώτερη οσφυϊκή χώρα. Ο πόνος συχνά γίνεται πιο έντονος κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρήσεως (περίοδος) ή κατά την ερωτική επαφή.
H νόσος μειώνει τις πιθανότητες για γονιμότητα. Το κανονικό επίπεδο γονιμότητας έχει ως πιθανότητα σύλληψης ποσοστό 15%-20% ανά μήνα και μειώνεται σταδιακά με την ηλικία. Όταν υπάρχει η ενδομητρίωση το ποσοστό αυτό μειώνεται σε 2%-8% ανά μήνα.
Υπάρχουν τρία είδη ενδομητρίωσης: η επιφανειακή, η ωοθηκική με τις μεγάλες σοκολατοειδείς κύστεις και η εν τω βάθει ενδομητρίωση, που σημαίνει ότι η νόσος έχει προχωρήσει σε βάθος άνω των 5 χιλιοστών.
Η βαθύτερη ενδομητρίωση εμφανίζεται στην ουροδόχο κύστη, στο έντερο και σε άλλα σημεία μέσα στην κοιλιά. Μετά τη λήψη ιστορικού της γυναίκας από το γυναικολόγο κι ενδελεχή γυναικολογική εξέταση, ακολουθεί κολπικός υπέρηχος και, όταν υπάρχει πιθανότητα για εν τω βάθει ενδομητρίωση, συνιστάται να γίνεται εξέταση με μαγνητική τομογραφία.
Αντιμετώπιση ενδομητρίωσης
Η θεραπεία κατά της ενδομητρίωσης, που εφαρμόζεται σήμερα, είναι φαρμακευτική και χειρουργική. Με τη λαπαροσκοπική χειρουργική μπορούμε να δούμε τις εστίες της ενδομητρίωσης μέσα στην κοιλιά και να τις καυτηριάσουμε ή να τις αφαιρέσουμε. Η λαπαροσκόπηση είναι ενδεδειγμένη μέθοδος αντιμετώπισης της ενδομητρίωσης σε πολλές περιπτώσεις, γιατί πέρα από τα πιο γενικά πλεονεκτήματα, συνδυάζει άριστο φωτισμό του χειρουργικού πεδίου και τη μεγέθυνσή του κατά 8 φορές, με αποτέλεσμα ο χειρουργός να επεμβαίνει στο ανατομικό πλάνο με ακρίβεια.
Η φαρμακευτική αγωγή αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα της χειρουργικής αντιμετώπισης της ενδομητρίωση κι εφαρμόζεται σε διάφορες περιπτώσεις ανάλογα με την κατάσταση της γυναίκας.
Η γυναίκα πρέπει να προσέλθει εγκαίρως, με τα πρώτα συμπτώματα στο γυναικολόγο. Πρέπει να τονιστεί ότι η έγκαιρη διάγνωση και ο έγκαιρος συνδυασμός φαρμακευτικής και χειρουργικής αγωγής βελτιώνει σε σημαντικό βαθμό το σύμπτωμα του πόνου και τη γονιμότητα των γυναικών με ενδομητρίωση.
Διαβάστε επίσης